Co to jest borelioza?
Borelioza (choroba z Lyme, krętkowica kleszczowa) - wielonarządowa choroba zakaźna wywoływana przez bakterie należące do krętkow: Borrelia burgdorferi, Borrelia garinii, Borrelia afzelii, Borrelia japonica. Przenoszona jest na człowieka i niektóre zwierzęta przez kleszcze, a także komary, pchły, niektóre typy roztoczy oraz meszki i moskity.
Choroba atakuje głownie tkankę łączną, która stanowi budulec dla całego układu ruchowego oraz wszystkich narządów. Bakterie boreliozy są także znajdowane w tkance nerwowej oraz mięśniowej.
Najczęściej występujące objawy boreliozy:
Oprócz wystąpienia rumienia na skórze do objawów boreliozy zaliczyć można:
- gorączkę, poty, dreszcze, fale gorąca z nieznanych powodów,
- zmianę masy ciała (przybranie lub utrata),
- zmęczenie (napadowe lub stałe), ociężałość, słaba wytrzymałość fizyczna,
- bezsenność, płytki sen,
- bezdech nocny,
- wypadanie włosów z nieznanych powodów,
- budzące ze snu drętwienie kończyn lub tylko palców (czasem bardzo zmienne),
- drętwienie języka (zwłaszcza jego czubka) lub warg oraz zaburzenia smaku,
- bóle gardła,
- bóle jąder,
- bóle bioder,
- bóle i kurcze mięśni,
- tiki mięśni twarzy lub innych mięśni,
- różnorakie bole głowy,
- bóle i obrzęki stawów, często zmienne i "wędrujące",
- sztywność stawów i kręgosłupa szyjnego oraz trzeszczenie szyi,
- bóle zębów (bez wyraźnych powodów stomatologicznych),
- nieregularna menstruacja z nieznanych powodów,
- nieoczekiwane wytwarzanie mleka, bóle piersi,
- podrażniony pęcherz lub zakłócenie działania pęcherza moczowego,
- utrata sprawności seksualnej lub utrata libido,
- bóle i podrażnienie żołądka,
- refluks żołądkowo-przełykowy,
- zmiana rytmu wypróżnień (zaparcia lub biegunki),
- bóle w klatce piersiowej i w żebrach,
- przeszywające bóle,
- krótki oddech, kaszel, zadyszka,
- skoki pulsu i skoki ciśnienia krwi,
- bloki serca lub inne arytmie (zwykle zmienne i oporne na leczenie) oraz szmery w sercu,
- kardiomiopatia przerostowa,
- kłucia, mrowienia o zmiennym charakterze,
- utrata czucia jak w polineuropatii oraz palenie skóry,
- zapalenie nerwu trójdzielnego,
- jednostronny paraliż twarzy,
- zaburzenia widzenia: podwójne rozmyte widzenie, czarne plamy w polu widzenia, nadwrażliwość na światło (zwykle badanie okulistyczne nie wykazuje zmian),
- zaburzenia słuchu: dzwonienie w uszach, bole uszu, nadwrażliwość na dźwięk,
- nasilona choroba lokomocyjna, zawroty głowy, utrata równowagi,
- zła tolerancja alkoholu i nasilanie się objawów po alkoholu,
- zaburzenia koncentracji i otępienie: trudności w znalezieniu potrzebnego słowa, problemy z rozumieniem tekstu czytanego, wzmożona ilość błędów ortograficznych, trudności w rozumieniu dłuższych zdań, trudności w rozumieniu szybkich dialogów, liczne wypadki "z nieuwagi", zapominalstwo, luki pamięciowe, dezorientacja, uczucie "odrealnienia",
- zmiany nastroju, drażliwość, depresja,
- "parkinsonowskie" drżenia rąk i innych części ciała,
- czterotygodniowa cykliczność symptomów: dwa tygodnie lepiej, dwa tygodnie gorzej,
- nadwrażliwość skóry, bolesność na dotyk,
- stany zapalne gruczołu krokowego o nieustalonej przyczynie,
- nadwrażliwość na chemikalia i zapachy,
- nietypowe ataki padaczkowe,
- zapalenie wątroby,
- porażenia nerwów obwodowych,
- świąd skóry,
- częste anginy,
- guzki tarczycy, i inne.
Cechą charakterystyczną boreliozy jest przewlekłe zmęczenie, które nie ustępuje nawet po odpoczynku. Aby móc podejrzewać zakażenie boreliozą, konieczne jest występowanie kilku objawów łącznie. U niektórych osób zainfekowanych borrelią mogą nigdy nie rozwinąć się wyraźne objawy boreliozy, inne osoby natomiast w krótkim czasie od zakażenia stają się ciężko chore. Stan pacjenta może być bardzo zróżnicowany. Bardzo duże znaczenie ma sprawność układu odpornościowego, która może decydować o stopniu rozwoju choroby, stanie pacjenta i rokowaniach na wyzdrowienie.
Z jakimi chorobami borelioza jest najczęściej mylona :
Borelioza jest często nazywana wielkim imitatorem, gdyż jej objawy bywają różnorodne i mogą być mylone z objawami wielu innych chorób jak np.: zapalenie stawów, porażenia nerwowe, wady serca lub choroby psychiczne, a nawet takich jak stwardnienie rozsiane, czy choroba Alzheimera.
Znajomość boreliozy oraz innych chorób odkleszczowych jest wśród niektórych lekarzy niewielka, dlatego usiłują oni grupować chorych na boreliozę w ramach swej wiedzy i przypisują im rożne bardziej im znane choroby, nawet jeśli nie wszystko w rozpoznaniu do końca pasuje. Często stwierdzają np. nietypowo przebiegające stwardnienie rozsiane bez zmian w obrazie rezonansu magnetycznego.
Pacjentom z boreliozą przypisuje się często :
- nerwicę
- zespół Munchhausena - pacjent wymyśla objawy, aby stać się centrum zainteresowania dla lekarza; to rodzic wymyśla lub sam powoduje objawy dziecka, aby zyskać zainteresowanie i uwagę lekarza
- SM - stwardnienie rozsiane
- reumatyzm - kiedy dominują objawy stawowe,
- zespół przewlekłego zmęczenia - gdy dominującym objawem jest zmęczenie,
- fibromialgię
- toczeń rumieniowaty - w boreliozie wychodzą niekiedy fałszywie dodatnie próby na toczeń, ustępujące po leczeniu antybiotykami.
Niektórzy specjaliści twierdzą, że borelioza leży u podstaw chorób układu krążenia, chorób degeneracyjnych układu nerwowego, ADHD, chorób układu pokarmowego, arytmii serca, migren, autyzmu oraz choroby Parkinsona.
W przypadku negatywnego wyniku badan na boreliozę zawsze należy wykonać badania na koinfekcje - czyli przenoszone przez kleszcze różnorodne mikroorganizmy chorobotwórcze które powodują choroby odkleszczowe.
Choroby przenoszone przez kleszcze:
Najbardziej znane to:
- Borelioza - spowodowana zakażeniem przez bakterię Borrelia burgdorferi
- Kleszczowe zapalenie mózgu
- Gorączka odkleszczowa
- Babeszjoza
- Erlichioza (anaplazmoza)
- Dur powrotny
- Tularemia
- Bruceloza
- Gorączka Q
- Porażenie kleszczowe spowodowane przez toksynę odkleszczową
- Mykoplazmoza
- Chlamydia pneumoniae
- Chlamydia trachomatis
- Toksoplazmoza
- Bartonelloza